Rozwiązaliśmy spółkę cywilną, która niestety nie była wstanie spłacić do końca wszystkich swoich zobowiązań finansowych. W spółce posiadałem 30% udziałów i spłaciłem swoją część zobowiązań. Jednak wierzyciel grozi mi skierowaniem sprawy do sądu jeżeli nie zostanie uregulowana pozostała część. Czy odpowiadam za zobowiązanie wspólnika które to przecież wspólnik powinien opłacić w zgodzie z posiadaną przez niego częścią udziałów?
Odpowiedź:
Najrozsądniejszym wyjściem z tej sytuacji byłaby próba porozumienia się z wierzycielem oraz rzetelnego przedstawienia sprawy wierzycielowi, gdyż niestety nie ma Pan racji. Oczywiście wierzyciel może odmówić polubownego rozwiązania sporu i skierować sprawę do sądu zarówno przeciwko drugiemu wspólnikowi jak również przeciwko Panu.
Spółkę cywilną regulują przepisy kodeksu cywilnego, gdzie w zgodzie z art. 860 § 1 Kodeksu cywilnego „przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów”.
Wobec powyższego spółka cywilna jest formą umowy w związku z czym należy ją traktować jak każde inne zobowiązanie.
W związku z tym, iż spółka cywilna nie jest odrębnym podmiotem prawnym w zgodzie z przepisami, uznaje się że wszystkie zobowiązania których wspólnicy dokonują w imieniu spółki cywilnej, za zobowiązania zaciągane w ich własnym imieniu jako osób fizycznych. Dodatkowo odpowiedzi na postawione przez Pana pytanie należy poszukiwać w Art. 864 k.c. „Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie.”
Dodatkowo wierzyciel może wybrać jednego ze wspólników z którego prowadził będzie egzekucję należności w pełnej jej wysokości, wobec którego to wspólnika spółki, wierzyciel będzie miał największe prawdopodobieństwo skutecznego wyegzekwowania należności na podstawie art. 366 § 1 k.c.: „kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników)”. Niniejszym, wszyscy dłużnicy pozostaną solidarnie zobowiązani aż do chwili pełnego zaspokojenia wierzyciela.
Oczywiście w przypadku zaspokojenia wierzyciela z Pana prywatnego majątku w stopniu wyższym niż przewidywał to posiadany przez Pana udział w spółce, powstaje po Pana stronie regres roszczeniowy wobec drugiego wspólnika w zakresie w którym był on odpowiedzialny za zobowiązanie na podstawie posiadanych przez niego udziałów w spółce, która to okoliczność regulowana jest przez Art. 376. § 1. k.c. „Jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który świadczenie spełnił, może żądać zwrotu w częściach równych.”
W zgodzie z powyższym jeżeli umowa spółki cywilnej określała podział zarówno zysków jak i strat pomiędzy wspólników, gdzie 30% przypadało dla Pana w stosunku do 70% przypadających dla drugiego wspólnika, wobec tego Pana regres roszczeniowy wobec drugiego wspólnika będzie wynosił 70% całości należności uregulowanej przez Pana na rzecz wierzyciela, oczywiście w przypadku gdy wspólnik nie ureguluje żadnej części zobowiązania względem wierzyciela.
Nawiązując do powyższego jeżeli wierzyciel nie chce porozumieć się z Panem polubownie w sprawie przedmiotowego zobowiązania, jak również nie interesuje go wytłumaczenie przez Pana zaistniałej sytuacji to najlepszym rozwiązaniem byłoby spłacenie wierzyciela w całości aby nie narażać się na ewentualne dodatkowe koszty sądowe, jak również koszty i inne nieprzyjemności związane z egzekucją komorniczą, co da Panu regres wobec drugiego wspólnika. Następnie już po opłaceniu wierzyciela należałoby wystąpić do wspólnika na piśmie o dobrowolną spłatę zadłużenia wynikającego z części posiadanych przez niego udziałów w spółce, oczywiście jeżeli umowa pomiędzy wspólnikami nie przewidywała innych szczególnych rozwiązań w zakresie udziału w stratach. Jeżeli wspólnik odmówi polubownej spłaty swojego zobowiązania wobec Pana lub też nie zareaguje na Pana wezwanie, wtedy będzie Pan posiadał wszelkie potrzebne podstawy do otrzymania na drodze sądowej nakazu zapłaty wobec wspólnika.